Epochen der Eisenbahngeschichte
Epoche | Periode | Dauer | Beschreibung | Modelle |
---|---|---|---|---|
I | 1835 - 1925 | Bau der ersten Eisenbahnen, Entwicklung der Dampflokomotiven, viele Privatbahnen mit buntem Fahrzeugpark | ||
II | 1920 - 1950 | Weitgehende Vereinheitlichung der Bau- und Betriebsvorschriften, teilweise länderübergreifend (RIV, RIO), Einführung des elektrischen Zugbetriebes, vereinzelte Einführung von Lichtsignalen | 10 | |
III | 1945 - 1970 | Wiederaufbau nach dem Krieg und Entwicklung eines modernen Fahrzeugparks, Traktionswechsel durch Ausbau des elektrischen Betriebes und der Dieselzugförderung | 1 | |
IV | 1965 - 1990 | Weitgehender Abschluss der Traktionsumstellung, Einführung eines internationalen Beschriftungsschemas des Wagenparks | 4 | |
V | seit 1985 | Entstehung von Schnellfahrnetzen, werbewirksame Farbgebung, Beginn des liberalisierten Zugangs zu den Bahnnetzen, Umwandlung der Staatsbahnen in Aktiengesellschaften mit Aufteilung in Infrastruktur-Unternehmen und in Verkehrs- Unternehmen, getrennt für Personen- und Güterverkehr, die auch außerhalb des angestammten Netzes tätig werden | ||
VI | seit 2005 | Neben den traditionellen Bahngesellschaften befahren zahlreiche Eisenbahnverkehrsunternehmen (EVU) ohne eigene Infrastruktur die bestehenden Eisenbahnnetze im Personen- und/oder im Güterverkehr national oder international mit eigenen Fahrzeugen. Entsprechende Anpassung des 12-stelligen UIC-Nummernschemas. Überleitung der bestehenden internationalen Übereinkommen (RIO, RIV, etc.) in neue EU-konforme Vorschriften (OTIF, TSI). Aufhebung der gemeinsamen Bewirtschaftung von Güterwagen (EUROP und OPW). Nationale Schnellfahrstrecken nur für Personenverkehr wachsen zu einem internationalen Netz zusammen. Massiver Abbau des Güterverkehrs in der Fläche mit Rückbau der Güterverkehrsanlagen und von Rangierbahnhöfen. Im Reisezugverkehr dominieren Trieb- oder Wendezüge, im Güterverkehr Ganzzüge. |
Land | Epoche | Periode | Dauer | Beschreibung | Modelle |
---|---|---|---|---|---|
Belgien | I | 1804 - 1925 | |||
Ia | 1835 - 1852 | ||||
Ib | 1853 - 1870 | ||||
Ic | 1871 - 1898 | ||||
Id | 1899 - 1913 | ||||
Ie | 1914 - 1925 | ||||
II | 1925 - 1945 | ||||
IIa | 1925 - 1930 | ||||
IIb | 1930 - 1940 | ||||
IIc | 1940 - 1945 | ||||
III | 1945 - 1970 | 1 | |||
IIIa | 1945 - 1955 | ||||
IIIb | 1955 - 1964 | ||||
IIIc | 1964 - 1970 | ||||
IV | 1970 - 1990 | 4 | |||
IVa | 1970 - 1984 | ||||
IVb | 1984 - 1990 | ||||
V | seit 1990 | 10 | |||
Va | 1990 - 2001 | ||||
Vb | seit 2002 | ||||
Bulgarien | I | 1866 - 1925 | |||
Ia | 1866 - 1878 | ||||
Ib | 1878 - 1888 | ||||
Ic | 1888 - 1908 | ||||
Id | 1908 - 1914 | ||||
Ie | 1915 - 1925 | ||||
II | 1925 - 1944 | ||||
IIa | 1925 - 1929 | ||||
IIb | 1930 - 1940 | ||||
IIc | 1941 - 1944 | ||||
III | 1945 - 1970 | ||||
IIIa | 1945 - 1948 | ||||
IIIb | 1949 - 1962 | ||||
IIIc | 1963 - 1970 | ||||
IV | 1970 - 1990 | ||||
V | seit 1990 | 8 | |||
Dänemark | I | 1847 - 1920 | |||
Ia | 1847 - 1880 | ||||
Ib | 1880 - 1892 | ||||
Ic | 1892 - 1920 | ||||
II | 1920 - 1941 | ||||
IIa | 1920 - 1934 | ||||
IIb | 1934 - 1941 | ||||
III | 1941 - 1969 | 34 | |||
IIIa | 1941 - 1955 | ||||
IIIb | 1955 - 1963 | ||||
IIIc | 1963 - 1969 | ||||
IV | 1969 - 1990 | 4 | |||
IVa | 1969 - 1972 | ||||
IVb | 1972 - 1980 | ||||
IVc | 1980 - 1990 | ||||
V | seit 1990 | 6 | |||
Deutschland | I | 1835 - 1920 | Länderbahn-Epoche | 113 | |
Ia | 1835 - 1875 | ||||
Ib | 1875 - 1895 | ||||
Ic | 1895 - 1910 | ||||
Id | 1910 - 1920 | ||||
II | 1920 - 1950 | Reichsbahn-Epoche | 198 | ||
IIa | 1920 - 1925 | ||||
IIb | 1925 - 1937 | ||||
IIc | 1937 - 1950 | 5 | |||
III | 1949 - 1970 | Frühe Bundesbahn [D]- und Reichsbahn [DDR]-Epoche | 1223 | ||
IIIa | 1949 - 1956 | 3 | |||
IIIb | 1956 - 1970 | ||||
IV | 1965 - 1990 | Späte Bundesbahn [D]- und Reichsbahn [DDR]-Epoche | 1641 | ||
IVa | 1970 - 1980 | ||||
IVb | 1980 - 1990 | 8 | |||
V | 1990 - 2006 | Epoche der Deutschen Bahn AG | 565 | ||
Va | 1990 - 1994 | 5 | |||
Vb | 1994 - 2000 | ||||
Vc | 2000 - 2006 | ||||
VI | seit 2007 | Epoche des liberalisierten Schienenverkehrs in Deutschland | 45 | ||
Frankreich | I | 1832 - 1925 | |||
Ia | 1832 - 1870 | ||||
Ib | 1871 - 1918 | ||||
Ic | 1918 - 1925 | ||||
II | 1926 - 1945 | ||||
IIa | 1926 - 1933 | ||||
IIb | 1934 - 1937 | ||||
IIc | 1938 - 1945 | ||||
III | 1946 - 1970 | 45 | |||
IIIa | 1946 - 1949 | ||||
IIIb | 1950 - 1955 | ||||
IIIc | 1956 - 1960 | ||||
IIId | 1961 - 1970 | ||||
IV | 1971 - 1990 | 1 | |||
IVa | 1971 - 1979 | ||||
IVb | 1980 - 1990 | ||||
V | seit 1991 | 4 | |||
Va | 1991 - 1995 | ||||
Vb | 1995 - 1998 | ||||
Vc | seit 1998 | ||||
Italien | I | 1839 - 1922 | |||
Ia | 1839 - 1865 | ||||
Ib | 1865 - 1885 | ||||
Ic | 1885 - 1905 | ||||
Id | 1905 - 1922 | ||||
II | 1922 - 1949 | 6 | |||
IIa | 1922 - 1931 | ||||
IIb | 1931 - 1943 | ||||
IIc | 1943 - 1949 | ||||
III | 1949 - 1968 | 8 | |||
IIIa | 1949 - 1956 | ||||
IIIb | 1956 - 1968 | ||||
IV | 1968 - 1989 | 13 | |||
IVa | 1968 - 1980 | ||||
IVb | 1980 - 1989 | ||||
V | seit 1989 | 6 | |||
Va | 1989 - 2001 | ||||
Vb | seit 2001 | ||||
Niederlande | I | 1839 - 1925 | |||
Ia | 1839 - 1890 | ||||
Ib | 1890 - 1917 | ||||
Ic | 1917 - 1921 | ||||
Id | 1921 - 1925 | ||||
II | 1925 - 1947 | ||||
IIa | 1925 - 1934 | ||||
IIb | 1934 - 1939 | ||||
IIc | 1939 - 1947 | ||||
III | 1947 - 1968 | ||||
IIIa | 1947 - 1953 | ||||
IIIb | 1953 - 1958 | ||||
IIIc | 1958 - 1968 | ||||
IV | 1968 - 1989 | 3 | |||
IVa | 1968 - 1978 | ||||
IVb | 1978 - 1989 | ||||
V | seit 1989 | 10 | |||
Österreich | I | 1837 - 1920 | |||
Ia | 1837 - 1858 | ||||
Ib/c | 1858 - 1884 | ||||
Id | 1884 - 1891 | ||||
Ie | 1891 - 1913 | ||||
If | 1913 - 1920 | ||||
II | 1920 - 1945 | 1 | |||
IIa | 1920 - 1928 | ||||
IIb | 1928 - 1938 | ||||
IIc | 1938 - 1945 | ||||
III | 1945 - 1970 | 45 | |||
IIIa | 1945 - 1952 | ||||
IIIb | 1952 - 1956 | ||||
IIIc | 1956 - 1970 | ||||
IV | 1970 - 1990 | 16 | |||
IVa | 1970 - 1975 | ||||
IVb | 1975 - 1980 | ||||
IVc | 1980 - 1990 | ||||
V | 1990 - 2005 | 31 | |||
Va | 1990 - 2000 | ||||
Vb | 2000 - 2005 | ||||
VI | seit 2005 | 4 | |||
Polen | I | 1842 - 1918 | |||
Ia | 1842 - 1871 | ||||
Ib | 1871 - 1918 | ||||
II | 1918 - 1945 | ||||
IIa | 1918 - 1926 | ||||
IIb | 1926 - 1939 | ||||
IIc | 1939 - 1945 | ||||
III | 1945 - 1968 | 25 | |||
IIIa | 1945 - 1951 | ||||
IIIb | 1951 - 1956 | ||||
IIIc | 1956 - 1968 | ||||
IV | 1968 - 1989 | 26 | |||
IVa | 1968 - 1974 | ||||
IVb | 1974 - 1980 | ||||
IVc | 1980 - 1989 | ||||
V | seit 1989 | 19 | |||
Va | 1989 - 2001 | ||||
Vb | 2001 - 2010 | ||||
VI | seit 2007 | 6 | |||
Schweiz | I | 1844 - 1920 | |||
Ia/b | 1844 - 1882 | ||||
Ic | 1882 - 1902 | ||||
Id | 1902 - 1920 | ||||
II | 1920 - 1945 | ||||
IIa | 1920 - 1928 | ||||
IIb | 1928 - 1937 | ||||
IIc | 1937 - 1945 | ||||
III | 1945 - 1970 | ||||
IIIa | 1945 - 1956 | ||||
IIIb | 1956 - 1970 | ||||
IV | 1970 - 1990 | 5 | |||
IVa | 1970 - 1980 | ||||
IVb | 1980 - 1990 | ||||
V | seit 1990 | 28 | |||
Va | 1990 - 2000 | ||||
Vb | seit 2000 | 1 | |||
Spanien | I | 1848 - 1920 | |||
Ia | 1848 - 1910 | ||||
Ib | 1911 - 1920 | ||||
II | 1921 - 1940 | ||||
IIa | 1921 - 1930 | ||||
IIb | 1931 - 1940 | ||||
III | 1941 - 1960 | ||||
IIIa | 1941 - 1950 | ||||
IIIb | 1951 - 1960 | ||||
IV | 1961 - 1991 | 4 | |||
IVa | 1961 - 1970 | ||||
IVb | 1971 - 1991 | ||||
V | seit 1992 | 1 | |||
Tschechien | I | 1837 - 1921 | |||
Ia | 1837 - 1858 | ||||
Ib | 1858 - 1880 | ||||
Ic | 1880 - 1891 | ||||
Id | 1891 - 1913 | ||||
Ie | 1913 - 1921 | ||||
II | 1921 - 1945 | 2 | |||
IIa | 1921 - 1928 | ||||
IIb | 1928 - 1939 | ||||
IIc | 1939 - 1945 | ||||
III | 1945 - 1968 | 80 | |||
IIIa | 1945 - 1955 | ||||
IIIb | 1950 - 1958 | ||||
IIIc | 1958 - 1968 | ||||
IV | 1968 - 1992 | 96 | |||
IVa | 1968 - 1975 | ||||
IVb | 1975 - 1985 | ||||
IVc | 1985 - 1992 | ||||
V | 1993 - 2010 | 83 | |||
VI | seit 2007 | 7 | |||
Ungarn | I | 1846 - 1920 | |||
Ia | 1846 - 1849 | ||||
Ib | 1850 - 1854 | ||||
Ic | 1855 - 1867 | ||||
Id | 1868 - 1890 | ||||
Ie | 1891 - 1910 | ||||
If | 1911 - 1920 | ||||
II | 1921 - 1945 | ||||
IIa | 1921 - 1931 | ||||
IIb | 1932 - 1945 | ||||
III | 1946 - 1967 | 21 | |||
IIIa | 1946 - 1956 | ||||
IIIb | 1957 - 1967 | ||||
IV | 1968 - 1989 | 26 | |||
IVa | 1968 - 1978 | ||||
IVb | 1979 - 1989 | ||||
V | seit 1990 | 17 | |||
Va | 1990 - 2001 | ||||
Vb | seit 2002 |